Tarcza 3.0 czyli ustawa z 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2, przyniosła zmiany w zakresie egzekucji z nieruchomości. We wcześniejszych wersjach Tarczy antykryzysowej zamieszczono m.in. zakaz wykonywania orzeczeń o eksmisji. Następnie dodano, że zakaz ten nie ma zastosowania, jeśli orzeczenie o eksmisji jest związane z przemocą w rodzinie. Obecnie ponownie zwiększono ochronę dłużników przed pozbawieniem ich dachu nad głową. Niestety po tych zmianach nie każdy wierzyciel będzie mógł skorzystać z egzekucji z nieruchomości.
Zmiany
Do kodeksu postępowania cywilnego dodano nowy przepis – art. 9521. Przepis ten odnosi się do egzekucji z nieruchomości w postaci lokalu mieszkalnego lub nieruchomości gruntowej zabudowanej budynkiem mieszkalnym, które służą zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych dłużnika. Termin licytacji tego typu nieruchomości wyznacza się na wniosek wierzyciela.
Jednakże dla złożenia wniosku o wyznaczenie terminu licytacji musi być spełniony pewien warunek. Chodzi o stosunek wartości nieruchomości, z której prowadzi się egzekucję do wysokości należności egzekwowanej przez wierzyciela. Zgodnie z przepisami wniosek taki można złożyć o ile wysokość egzekwowanej należności głównej stanowi co najmniej równowartość 1/20 części sumy oszacowania nieruchomości.
Przykładowo, jeśli w toku postępowania egzekucyjnego nieruchomość oszacowano na 100 tys. zł, a wierzyciel dysponuje tytułem wykonawczym na 5 tys. zł (poza odsetkami i kosztami postępowania) to możliwe jest złożenie wniosku o wyznaczenie terminu licytacji.
Co jeśli egzekwowana należność główna to mniej niż 1/20 części sumy oszacowania?
Wierzyciel nie będzie wówczas uprawniony do złożenia wniosku. Jednakże jeśli egzekucję z danej nieruchomości prowadzi kilku wierzycieli, to jest możliwe wyznaczenia na ich wniosek terminu licytacji. W tym przypadku łączna wysokość egzekwowanych przez tych wierzycieli należności głównych musi stanowić co najmniej 1/20 części sumy oszacowania.
Przepisy określają tez inne sytuacje, w których termin licytacji nieruchomości zostanie wyznaczony pomimo, że egzekwowana należność główna jest mniejsza niż 1/20 części sumy oszacowania.
Są to przypadki, gdy:
– wierzycielem jest Skarb Państwa
– egzekwowana należność wynika z wyroku wydanego w postępowaniu karnym
– dłużnik – właściciel nieruchomości wyraził zgodę na wyznaczenie terminu licytacji
– zgodę na wyznaczenie terminu licytacji wyraził sąd. Sąd wyrażając zgodę, bierze pod uwagę wysokość i charakter dochodzonej należności. Istotne jest również to czy wierzyciel ma możliwość zaspokojenia się z innych składników majątku dłużnika.
Zakaz przeprowadzania licytacji
Dodatkowo wprowadzono czasowy zakaz przeprowadzania licytacji odnośnie nieruchomości, służących zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych dłużnika. Zakaz ten trwa w czasie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, a także 90 dni po jego zakończeniu.
Do jakich postępowań stosuje się art. 9521 k.p.c.?
Zgodnie z przepisami Tarczy 3.0 art. 9521 k.p.c. obowiązuje od 30.05.2020 r. Przepis ten stosuje się również do postępowań wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie Tarczy 3.0 chyba, że przed tą datą wierzyciel złożył już wniosek o wyznaczenie terminu pierwszej licytacji nieruchomości.